Muzik sen nelere kadirsin! Genclik Marsi - Tre Trallande Jäntor

Biraz once eski yazilara bakiyordum, neler yazmisim neleri atlamisim diye. Sonra eski Isvec krallarindan Demirbas Sarl' hakikinda yazdigim yaziyi okudum. Yazida epey bir Isveclilerin bizlerden neler aldiklarini anlatmisim satir aralarinda.Dedim birde biz Isveclilerden neler almisiz? Isveclilerin bizim kulturumuze etkileri nelerdir? Bunlari yazayim dedim.

Isvec ve Turkiye birbirlerinden epey uzakta olan iki ulke ama gene de bu iki ulke bir sekilde tarihte birbirleriyle ieltisim icinde olmuslar. Isvecliler kral Sarl ile bizden dillerine bir suru kelime, mutfaklarina cesitli lezzetler ve donanmalarina  gemi tasarimlari alirlarken, bizde bos durmamisiz tabi. Ozellikle Osmanli'nin son yillari, Turkiye Cumhuriyeti'nin ilk yillarinda.

Bizim Isveclilerden kulturumuze kattigimiz ve aslinda hicte farkinda olmadigimiz en onemli sey sanirim, benimde cok sevdigim, bizim meshur
"Genclik Marsi"'miz. Evet, evet hani su "Dag basini duman almis, gumuz dre durmaz akar.. Gunes ufaktan simdi dogar, yuruyelim arkadaslar..." diye devam eden marsimiz. Hatirlamayan, bilmeyen yoktur ama gene de asagidan marsi dinleyebilirsiniz.

Nasil yani? Genclik Marsi has be has Turk'tur diyenleriniz varsa aranizda olmadigini, en azindan Turkler tarafindan bestelenmedigini soyleyebilirim. Tabi artik bizim kulturumuze aittir orasi ayri. Lafi cok geveledik, en iyisi gelelim hikayeye.

Tarihini tam hatirlamasamda yaklasik 100 sene once yeni kurulan cumhuriyetle birlikte insanlari gururlandiracak, iclerini milli hislerle dolduracak bir marsa ihtiyac duyulmus. Bizimkiler aradiklari besteyi Isvec'te bulmuslar. Bir Isvec halk sarkisi olan Tre Trallande Jäntor (Sarki soyleyen üc kiz)'u alip memlekete getirmisler. Sonra Selim Sırrı Tarcan tarafından notaları biraz degistirilmiş ve Ali Ulvi Elöve tarafındanda sözleri yazilmis. Alin size mis gibi mars. Artik inovasyon mu dersiniz, araklama mi (gerci telif haklari alindi mi onuda bilmiyorum ya - birde ozamanlar telif haklari diye birsey var miydi? Bilmem), her neyse iste. Orasi size kalmis. Burada sarkinin orjinal halini dinleyebilirsiniz. Karsilastirin bakalim, ne kadar benziyorlar.

Bir de benim bunu ilk ogrenme durumum var ki, cok ilginc. Yil 2006, Isvec'e yeni gelmisim gonullu olarak. Sevgili danismanim ve Isvecce hocam, rahmetli Gunnar'la okulda ayak ustu konusuyorduk havadan sudan. Sonra birden kizinin kucukken 23 Nisan'da Isvec cocuklarini temsilen Turkiye'ye gittigini soyleyince muhabbet koyulasti. Sonra kizi kapali salonda binlerce insanin bulundugu 23 Nisan gosterileri sirasinda, onlara gore Isvec sarkisi Tre trallande jäntor, bize gore Genclik Marsi calininca, tum salon hep birden ayaga kalkip marsi soyleyince, bizim Gunnar'in genclik marsindan bihaber ufak kizi biz Turklerin Isvec sarkisina olan saygisi pek anlayamamis.Sonradan biraz buyuyunce ve isin ustune egilince olayi cakmis. 

Gunnar'in zamaninda dedigi gibi, iki yuz sene once bestelenmis Isvec halk sarkisi, isvec'te unutul git, sonra cik oradan binlerce kilometre uzaktaki Turkiye'de insanlarin milli hislerini sahlandiran bir mars oluver.Sanatin sinir tanimamasi bu olsa gerek. :)

Not: Yazinin basindaki resim Isvec'in Kristianstad sehrinde bulunan "Tre Trallande Jäntor" heykelinden..